Müze nedir? Müzelerin Öğrenciye Katkıları?

Müze tarihtir, kültürdür, geçmişimizdir, geçmiş ile gelecek arasındaki köprülerdir. Kültürel ve/veya tarihsel değeri olan nesnelerin toplanarak sergilendiği yerlere müze denir.

Müzeler, toplumların hafızalarıdır, yer altı-yerüstü zenginlikleri sergilemek için kurulmuş yapılardır. Yurdumuzda özellikle son 20-25 yıldır tematik müzelerde hılı bir gelişme kaydedilmiştir. Oldukça ilginç konular ve adlarla ortaya çıkan müzeler ziyaretçilerine ilginç deneyimler yaşatıyor. […]

Okullarda Uçurtma Dersleri

Unutulmayan oyuncaklarımız arasında yer alan uçurtma artık yeni kuşaklara da öğretiliyor!
Sokak Oyunları Kültürü;

Sokak oyunları kültürümüzün en önemli oyuncakları arasında yer alan ve yüz yıllardır göklerimizde süzülerek uçan uçurtma artık okullarda ders olarak okutuluyor.
İstanbul Uçurtmacılar Derneği’nin (Eski adıyla Eyüp Kardeş Uçurtmacılar Derneği) 1998 yılında İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğüne verdiği talep dilekçesi ile ilk adımı attı.
Ardından İstanbul Valiliğinin de onayı ile ülkemizde ilk kez okulların müfredatlarına giren uçurtma dersleri yıllar içinde genişleyerek tüm yurt sathında binlerce okula ve milyonlarca öğrenciye ulaştı.
İstanbul Uçurtmacılar Derneğinin talebi ve İstanbul Valiliğinin 01 04 1998 tarihli oluru ile sadece İstanbul ili sınırları içindeki okullarda başladı.
O günkü müfredatta yer alan, resim ve elişi derslerinden birinde uygulama alanı bulan uçurtma artık günümüzde Türkçe, Matematik, Teknoloji-Tasarım ve benzeri derslerin konularından biri haline geldi.
1998 yılındaki kararın alınmasında proje hazırlayıcısı olan İstanbul Uçurtmacılar Derneği başkanı Mehmet Naci Aköz konu ile ilgili olarak şu bilgilendirmeyi yaptı.
Sokak oyunları kültürümüzün önemli oyuncakları arasında yer alan ve unutulmaya yüz tutmuş uçurtma kültürünün kaybolmaması için çabalamaktayız.
Yeni yetişen nesle öğretilmesi ve modellerinin geliştirilmesi amacıyla kurduğumuz derneğimizin bu konuda pek çok çalışması olmuştu.
İşte bunlardan birisi de okullarda uçurtma derslerinin verilmesi projemizdi.
1998 yılında İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğüne verdiğimiz dilekçe uzun uğraşlardan sonra Valilik oluru ile tarafımıza döndü ve sadece resim veya elişi dersleri ile sınırlı da olsa kendisine uygulama alanı buldu.
7 yıl çeşitli okullarda pilot sınıflar oluşturması suretiyle, hiçbir ücret talep etmeden dernek olarak uçurtmanın yapımı ve tarihi ile ilgili derslere usta öğretici sıfatı ile teknik eğitmen olarak katıldık.
2005 Yılında deneğimiz tarafından kurulan uçurtma müzesi içindeki ilk uçurtma atölyesini 2006 yılında oluşturduk ve okulları dolaşarak yaptığımız çalışmayı aşamalı olarak uçurtma müzesi içine aldık.
2008 Yılında yine uçurtma müzesi içinde uçurtma atölyesi sınıfları oluşturduk. Okullarda uçurtma dersi kapsamında o günlerde sadece 24 öğrenci alabildiğimiz uçurtma atölyesi sınıfları bugün için aynı anda 200 öğrenciye hizmet verebilecek hale geldi.
Uçurtma atölyelerimizi 2017 Yılı başından itibaren de 3 Ayrı atölye sınıfından oluşan ve Türk uçurtma kültürü içindeki çok sayıda uçurtma modellerinin eğitimlerinin de verildiği Uçurtma Okuluna dönüştürdük.
Çocuk gelişimi ve/veya okul öncesi eğitimi almış, mutlaka bir veya birkaç anaokulunda öğretmenlik yapmış isimlerden oluşan isimlere İstanbul Uçurtmacılar Derneği gözetiminde yaklaşık 1 aylık uçurtma yapım teknikleri dersleri vererek onları uçurtma eğitmeni seviyesine getiriyoruz.
Dolayısıyla, hem pedegojik alt yapı, hem anaokulu deneyimi, hem de uçurtma yapım tekniklerini bilen eğitimcilerle çalışıyoruz.
İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 2011 yılında başlatılan “Müzeli Eğitim” projesine uyumlu bir çalışma sistemi ile sürdürülen çalışmalarımızın okullarda uçurtma dersleri öğrencilere ciddi katkılar sağladığı kanaatindeyiz.

Pandemi döneminde evde sıkılan çocuklarımız için açık alanda etkinlikler yaptık.

Maltepe Orhangazi Şehir Parkı’nda cumartesi günleri düzenlediğimiz etkinliğe bugüne kadar yüzlerce çocuk ve ailesi katıldı.

Hem altıgen çıtalı uçurtmalar yapıldı, hem de A4 kağıdından çocukların kendi el emekleri ile boyamalı sivriburun uçurtmalar yapılarak gökyüzüne salındı.

MEHMET NACİ AKÖZ UÇURTMANIN PEŞİNDE DÜNYAYI GEZİYOR

TÜRK UÇURTMA TAKIMI HİNDİSTAN – UDAIPUR’DA

Uçurtma Müzesindeki koleksiyon içinde en çok Hindistan uçurtmaları bulunmaktadır.

Türkiye adına en çok Hindistan’daki uluslararası uçurtma festivallerine katıldık. İlk katıldığımız Udaipur gezimizle sizi baş başa bırakıyoruz.

Her yıl Ocak ayının başında düzenlenen Uluslararası Udaipur Uçurtma Festivali için Türk Uçurtma Takımı olarak Hindistan’a gittik. Uçurtma müzesi müdürü ve Türk Uçurtma Takımı üyelerinden olan Ayşe Rayet (Aynı zamanda kızım) ile birlikte Udaipur’da düzenlenen Uluslararası Udaipur Uçurtma Festivaline katılmak üzere Hindistan’a doğru yola çıktık. İlk kez gittiğimiz bu coğrafya bizim için oldukça ilginç, renkli ve güzel geçti.

Türkiye’yi buz gibi havada terk edip, gündüz 30, gece ise 3 derecelere düşen Hindistan havası bizi şok etti. İlginç coğrafyası, caddelerdeki ineklerin bolluğu, karşımıza sık sık çıkan maymunlar, rengârenk kıyafetleri ile yerel halk ve oldukça fakir insanları görmek bizim için gerçekten çok ilgi çekiciydi.

Hindistan coğrafyasının ilginçliği bizim için festivalden önce başladı, Hindistan’a Salı günü akşam geldik, havaalanından festivalin yapılacağı şehre gece yolculuğu ile 9 saatte gittik. Otobüsümüz oldukça eski, içi iki katlı, ikinci katında insanların yattığı ranzaların olduğu, camların dışarıdan demir ızgaralarla kaplı ve cam aralarından sert rüzgârların içeri girdiği ilginç bir vasıtaydı. Şimdi otobüsle ilgili neden bu kadar detaya girdiğimi yazayım, gecenin ayazının Ayşe’yi hasta ettiğini ertesi günü fark ettik, Udaipur’a geldiğimizde Ayşe’de ateşlenme ve öksürükler başlamıştı, ilaç almasına rağmen festival boyunca da bu sıkıntıyı hep yaşadık (İstanbul’a döndüğümüzde havaalanından direk olarak hastaneye gittik ve Ayşe’ye serum verilerek kendine geldi)

İlk iki gün şehir gezileri ve diğer uçurtma takımları ile tanışmayla geçti. Bir başka problemimizde Hint yemekleriydi, önümüze koyulan yemeklerin içinde ne olduğunu bilmediğimizden yemekte oldukça zorlanıyorduk, ancak aç kalamayacağımız için de ekmek, peynir, zeytin gibi yiyeceklerle işi geçiştirmeye çalışıyorduk. Udaipur’a geldiğimizin ikinci günü Tuktuk’la (3 tekerlekli taksiler) şehir içinde dolaşırken çok uzakta yüksekçe bir binanın üzerinde bir hamburger markası görünce heyecanla Ayşe’ye “Bak bak” diye gösterirken şoföre de elimle işaret ederek bizi o binaya götürmesini istedim. Hamburgerciye gittiğimizde karnımızı iyice doyurduk ve o andan itibaren yemek problemini de çözmüş olduk.

Festival Cumartesi ve Pazar günüydü, zemini halıflex ile kaplı ve oldukça büyük bir saha hazırlanmış, süslenmiş ve dev bir sahne koyulmuştu. Belki elli tane ülke çadırı (stantları) hazırlanmıştı, TURKEY yazılı standımıza yerleştik Türk Bayrağını standın kapısına astık ve ön tarafa da koleksiyonumuzdaki uçurtmaları sergi şeklinde dizdik.

3 Gün süren uçurtma festivalinde rüzgârın kesik kesik esmesi de işin ilginç bir başka kısmıydı. Uçurtma müzemizin koleksiyonu içinden seçerek getirdiğimiz uçurtmaları koşturarak da olsa uçurmaya çalıştık. Özellikle büyük uçurtmalarla gelen uçurtma takımları da koşturarak uçurdukları uçurtmalar yüzünden kan ter içindeydi.

Uluslararası Udaipur Uçurtma Festivalindeki en önemli kazancımız ise onlarca ülkenin uçurtma takımları ile tanışmak, onlarla bilgi alışverişinde bulunmak ve bol miktarda uçurtma toplamak oldu. İleriki tarihlerde gerek Uluslararası İstanbul Uçurtma Festivali için İstanbul’a davet edeceğimiz, gerekse yurtdışındaki festivallere katılacağımız uçurtmacılarla tanışmak önemliydi.

Yurtdışında gerçekleştirdiğimiz ilk uçurtma atölyesi Udaipur’da oldu. Bize ayrılmış Türkiye standı içinde çok sayıda Hintli çocukla birlikte Türk Bayrağı tasarımlı uçurtmalar yaptık ve bunları hep birlikte uçurduk.

Festival sonrasında uçurtma mağazalarını dolaşıp geleneksel Hindistan uçurtmaları ve uçurtmalarla ilgili pek çok ürün satın aldık, tüm bu uçurtma ve uçurtma ile ilgili ürünler uçurtma müzesi içindeki koleksiyonda Hindistan uçurtmalarını en üst sıraya çıkardı. Şu an uçurtma müzesinde 200 adedin üzerinde Hindistan’dan getirilmiş uçurtma, uçurtma yayınları, malzemeleri ve çeşitli objeler bulunmaktadır.

Sivriburun Uçurtmalar Türkiye’nin Dörtbir Yanında!

İstanbul Uçurtmacılar Derneği tarafından 2017 yılı başında başlatılan ücretsiz sivriburun uçurtma dağıtımı her yıl ve ülkemizin her tarafında sürüyor.
Sokak oyunları kültürümüzün içindeki en çok bilinen oyuncaklarımızdan biri olan uçurtma her geçen gün çocuklarımız tarafından daha fazla tanınır ve kullanılır hale geliyor.
Ülkemizin ilk ve tek resmi uçurtma kurumu olan İstanbul Uçurtmacılar Derneği’de bu güzel oyuncağın daha çok tanınması için son 30 yıldır yaptığı çalışmalara bir yenisini ekleyerek geçtiğimiz yıl tüm ülke çapında ücretsiz sivriburun uçurtma dağıtımı projesi başlattı.
Dernek başkanı ve uçurtma eğitmeni Mehmet Naci Aköz konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada kısaca şunları söyledi;
Uçurtma hem ülkemizde hem de dünyanın pek çok ülkesinde çokça tanınan sokak oyunları kültürünün önemli oyuncakları arasındadır. 1980 yılından itibaren sürdürdüğüm uçurtma ile ilgili çalışmalarımız içinde çok sayıda uçurtma ile ilgili faaliyetler yaptık, kurumlar oluşturduk. Bunlardan birisi de İstanbul Uçurtmacılar Derneği’dir.
Ülkemizdeki tek resmi uçurtma kurumu olmamız dolayısıyla çalışmalarımızı sadece İstanbul’a yönelik değil, ülkemizin her tarafından gelen taleplere göre yürütmeye ve çok daha fazla kişiye ulaşmaya çalışıyoruz.
Sivriburun uçurtma projesini de okullar ve sivil toplum kuruluşları aracılığı ile bu çerçevede yürütüyoruz. Aslında bu proje bir Çin atasözünde de belirtildiği gibi biz insanlara balık ısmarlamak yerine balık tutmayı öğretiyoruz, bu projeye dahil olanlar kendi uçurtmalarını kolaylıkla nasıl yapabileceklerini ve uçurabileceklerini öğreniyorlar.
Merhabalar
Bugün size nostaljik bir uçurtma hazırladık
Çocukluğumuzun en güzel, en kolay yapılabilen, neredeyse bedavaya çıkan,
ancak uçurulurken aldığımız heyecan da bir o kadar fazla olan
Sivriburun Uçurtmayı beğeninize sunuyoruz.
Yapım planı ve uygulama sayfası ile sivriburun uçurtma ektedir.
Arzu ederseniz, çıktısını alıp uygulayabileceğiniz gibi, talep eden okullar ve Sivil Toplum Kuruluşları için daha fazla sayıda ücretsiz olarak da gönderme imkanına sahibiz.
Şimdiden iyi eğlenceler
…
Mehmet Naci Aköz
Sivriburun Uçurtma Yapım Planı
Sivriburun Uçurtma Kağıdı
Sivriburun Uçurtma Yapı Planı

Uçurtma ne zaman bulundu?

Uçurtmanın Tarihteki Yeri

Uçurtmanın tarihi geçmişine baktığımızda ilk bulunma yılı ve yeri olarak farklı bilgilere ulaşmak mümkündür.

Ülkemizde uçurtma kültürü ile ilgili uzun yıllardır çalışmaları olan, bu konuda pek çok ülkede festivallere katılarak ülkemizi temsil eden, araştırmalar yapan İstanbul Uçurtmacılar Derneği Başkanı Mehmet Naci Aköz tarafından uzun yıllar içinde toplanan ve derlenen uçurtmanın tarihi ile ilgili bilgilerden bir kısmı şu şekildedir.

Uçurtmanın nerede ortaya çıktığı kesin olarak bilinmemekle birlikte Çin, Malezya, Endonezya veya Güney Pasifik Adaları’nda tarih sahnesine çıktığı düşünülmektedir.

Uçurtma ne zaman bulundu sorusunun  cevabı net olmamakla birlikte ilk bulgular ise şu şekildedir: […]