Okullarda Uçurtma Dersleri

Unutulmayan oyuncaklarımız arasında yer alan uçurtma

artık yeni kuşaklara da öğretiliyor!

Sokak Oyunları Kültürü;

 

Sokak oyunları kültürümüzün en önemli oyuncakları arasında yer alan ve yüz yıllardır göklerimizde süzülerek uçan uçurtma artık okullarda ders olarak okutuluyor.

İstanbul Uçurtmacılar Derneği’nin (Eski adıyla Eyüp Kardeş Uçurtmacılar Derneği) 1998 yılında İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğüne verdiği talep dilekçesi ile ilk adımı attı.

Ardından İstanbul Valiliğinin de onayı ile ülkemizde ilk kez okulların müfredatlarına giren uçurtma dersleri yıllar içinde genişleyerek tüm yurt sathında binlerce okula ve milyonlarca öğrenciye ulaştı. İstanbul Uçurtmacılar Derneğinin talebi ve İstanbul Valiliğinin 01 04 1998 tarihli oluru ile sadece İstanbul ili sınırları içindeki okullarda başladı.

O günkü müfredatta yer alan, resim ve elişi derslerinden birinde uygulama alanı bulan uçurtma artık günümüzde Türkçe, Matematik, Teknoloji-Tasarım ve benzeri derslerin konularından biri haline geldi.

1998 yılındaki kararın alınmasında proje hazırlayıcısı olan İstanbul Uçurtmacılar Derneği başkanı Mehmet Naci Aköz konu ile ilgili olarak şu bilgilendirmeyi yaptı;

Sokak oyunları kültürümüzün önemli oyuncakları arasında yer alan ve unutulmaya yüz tutmuş uçurtma kültürünün kaybolmaması için çabalamaktayız. Yeni yetişen nesle öğretilmesi ve modellerinin geliştirilmesi amacıyla kurduğumuz derneğimizin bu konuda pek çok çalışması olmuştu. İşte bunlardan birisi de okullarda uçurtma derslerinin verilmesi projemizdi.

1998 yılında İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğüne verdiğimiz dilekçe uzun uğraşlardan sonra Valilik oluru ile tarafımıza döndü ve sadece resim veya elişi dersleri ile sınırlı da olsa kendisine uygulama alanı buldu.

Takribi 10 yıl çeşitli okullarda pilot sınıflar oluşturması suretiyle, hiçbir ücret talep etmeden dernek olarak uçurtmanın yapımı ve tarihi ile ilgili derslere “Usta öğretici sıfatı ile teknik eğitmen olarak katıldık. 2005 Yılında deneğimiz tarafından kurulan uçurtma müzesi içindeki ilk uçurtma atölyesini oluşturduk ve okulları dolaşarak yaptığımız çalışmayı aşamalı olarak uçurtma müzesi içine aldık.

Okullarda uçurtma dersi kapsamında o günlerde sadece 24 öğrenci alabildiğimiz uçurtma atölyesi sınıfları bugün için aynı anda 200 öğrenciye hizmet verebilecek hale geldi.

Uçurtma atölyelerimizi 2016 yılından itibaren de 3 Ayrı atölye sınıfından oluşan ve Türk uçurtma kültürü içindeki çok sayıda uçurtma modellerinin eğitimlerinin de verildiği İstanbul Uçurtma Okuluna dönüştürdük.

Okul öncesi, çocuk gelişimi ve/veya anaokulu öğretmenliği mezunu olan, İstanbul Uçurtmacılar Derneği tarafından uçurtma yapım programlarına da katılan 18 kişilik eğitimci gurubumuz tarafından yönetilen atölyelerimizde uçurtma yapımını bitiren öğrencilerin uçurtmaları kontrol edilerek eksik, aksama olan yerlerine müdahale edilmekte, (Dengeleri hazırlanmakta, kuyrukları takılmaktadır) hiçbir eksiği olmamasına özen gösterilmektedir.

Uçurtma atölyelerimizde yapılan uçurtmaların tümü uçabilir uçurtmalardır.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın sürdürdüğü “Çocuk Dostu Müze” projesi ile birebir örtüşen,

İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğünün “İstanbul’da yapılacak Kültür Gezileri” çerçevesinde ziyaret edilmesi tavsiye edilen tek uçurtma müzesi ve tek uçurtma atölyesi olan,

İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 2011 yılında uygulamaya koyduğu “Müzeli Eğitim” ve 2019 yılında başlattığı “Okul Dışı Öğrenme Ortamları” projelerinde paydaş kurumlar arasında olduğumuz ve bu projelerle ilgili hazırlanan yönergelerde müzemiz isminin bizzat zikredildiği çalışmalarımızın öğrencilere ciddi katkılar sağladığı kanaatindeyiz.

Anadolu Yakasında Ücretsiz Gezilebilecek Müze

Türkiye’nin ilk ve tek, dünyanın ise 18 uçurtma müzesinden birisi Üsküdar’da!
Üsküdar Belediyesi Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi tüm yıl boyu resmî tatiller dışında 09.00 – 17.00 arası açık ve müze girişi ücretsiz.

6 Kıta, 39 ülkeden toplanmış 3000’e yakın eserden oluşan koleksiyonu ile tam bir uçurtma kültür merkezi konumundaki müzeye gelen ziyaretçilerden giriş ücreti alınmıyor.

İstanbul Uçurtmacılar Derneği Başkanı Mehmet Naci Aköz tarafından yaklaşık 50 yılda oluşturulan bu geniş koleksiyon ve uçurtmanın tarihi hakkında bilgi edinmek isteyenler için önemli bir merkez, uçurtma müzesi içinde yer alan dünyanın ilk uçurtma kütüphanesindeki arşive ulaşmak da mümkün.

Randevu alınarak gelinmesi tavsiye olunan uçurtma müzesindeki inceleme ve araştırma esnasında dünyanın farklı ülkelerindeki ilginç ve değişik uçurtmaları görmekle kalmıyor aynı zamanda uçurtmanın ilginç tarihini de öğrenme imkânına kavuşuyorsunuz.

2008 Yılında Kültür Bakanlığının başlattığı “Çocuk Dostu Müze” ile 2011 yılında İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğünün başlattığı “Müzeli Eğitim” ve 2019 yılında projelendirdiği “Okul Dışı Öğrenme Ortamları” projeleri çerçevesinde yürütülen çalışmalarda atölye çalışmaları da sürdürülüyor.

Ziyaretçiler isterlerse uçurtma müzesi içinde yer alan uçurtma atölyelerine katılarak kendi uçurtmalarını yapma imkânını da bulabiliyor.

Uçurtma eğitmenleri desteğinde, kendisine verilen malzemeleri kullanarak uçurtmasını yapan ziyaretçiler program bitiminde A4 kağıdından yapılabilen sivriburun uçurtmasının malzemesi de hediye ediliyor.

Uçurtma Müzesindeki koleksiyonun en özel uçurtmaları arasında yer alan Malezya uçurtmaları nasıl elde edildi;
Gerek uluslararası uçurtma festivalleri gerek toplantılarım gerekse tatil gezilerim sayesinde dünyada pek çok ülkeyi görme fırsatım oldu. Gezmeyi, incelemeyi seven bir yapım var.

2011 Yılında bir organizasyon çerçevesinde Malezya – Kuala Lumpur’a yolum düştü, yine her yurtdışına çıkış öncesinde yaptığım gibi Malezya’daki uçurtma kurumlarını araştırıp (Uçurtma Derneği, uçurtma kulübü, uçurtma müzesi, uçurtma imalatçı ve uçurtma satıcıları) ön yazışma ve telefonlarla bağlantılar kurdum.

MEHMET NACİ AKÖZ UÇURTMANIN PEŞİNDE DÜNYAYI GEZİYOR

MALEZYA UÇURTMA FESTİVALİ SONRASI MALEZYA PRENSESİNE TÜRK UÇURTMASI HEDİYE ETTİK

Dünyanın en önemli uluslararası uçurtma festivallerinden birisine ev sahipliği yapan Malezya’nın Pasir Gudang şehri, pek çok profesyonel uçurtmacıyı ve önemli uçurtma kurumlarını ağırladı. Türkiye’yi uluslararası uçurtma festivallerinde başarıyla temsil eden Türk Uçurtma Takımı kaptanı, duayen uçurtmacı Mehmet Naci Aköz, 60 m2’lik devasa Türk Bayrağı uçurtması başta olmak üzere 10 ayrı modelde uçurtmayı Malezya’da gökyüzüne havalandırdı.

Festivali ayrıntılarıyla Aköz’ün kendisinden dinleyelim;

Gezmeyi ve araştırma yapmayı seven bir yapım olması dolayısıyla çok sayıda ülkeye gittim, hala da gezmeye devam ediyorum. Aşağı yukarı her yıl çeşitli ülkelerden uluslararası uçurtma festivalleri için davet alıyorum ve imkân buldukça da ülkem adına katılmaya çalışıyorum. Bu davetlerden bir tanesini Malezya’dan aldım, aslında 3 yıl önce Malezya’daki Pasir Gudang uçurtma müzesini ziyaret etmiş ve ülkeye dönüşte çok sayıda geleneksel Malezya uçurtmasını da koleksiyona eklemiştim. Davet alınca Uluslararası Pasir Gudang Uçurtma Festivali için ikinci kez Malezya’ya doğru yola çıktım.

Festivale 30’a yakın farklı ülkeden 100’e yakın profesyonel uçurtmacı katılmıştı ve ben de Türkiye’yi temsilen aralarındaydım. Her festivale götürdüğüm 60 m2’lik dev Türk Bayrağı uçurtma ile 100 m2’lik dev vatoz balığı da başta olmak üzere tüm uçurtmalarımı gökyüzüne havalandırdım. Oldukça güzel bir festival alanı, güzel bir hava ve güzel bir organizasyon vardı.

Festivalin açılış günü Johor Belediye başkanı stantları ziyaret ederek misafir katılımcılara hoş geldin turu yapıyordu, Türkiye standına geldiklerinde 1.5×2.25 abadındaki Türk Bayrağını kendisine hediye ettim, basının yoğun takibi ile yapılan ziyarette bolca fotoğraflarımız çekildi. Festival alanındaki en büyük 3-4 uçurtma arasında benim uçurtmalarım ilk fark edilenlerdi.

MALEZYA’DA UÇURTMA ATÖLYESİ

Türk Uçurtma Takımı için artık klasik hale gelen, yurtdışı organizasyonlarda Türk Bayrağı tasarımlı uçurtma atölyesi kurmak ve farklı ülkelerin çocuklarına Türk modeli uçurtma hediye etmek alışkanlığı burada da kendisini gösterdi. Uluslararası Pasir Gudang Uçurtma Festivalinin atölyeler bölümünde sadece 6 ülke atölye standı açtı, bunlardan birisi de Türkiye standıydı.

3 gün boyunca uçurtma atölyemiz önündeki kuyruk hiç azalmadan devam etti ve toplamda 100 tane Türk Bayrağı tasarımlı armut model uçurtma ile yine 100 adet sivriburun uçurtma benim de desteğimle katılımcılar tarafından yapıldı. Uçurtma Atölyesine katılan tüm katılımcılara birer tane sertifika ve Türk Bayrakları hediye ettim.

MALEZYA PRENSESİNE TÜRK BAYRAKLI UÇURTMA HEDİYE ETTİK

Uluslararası Pasir Gudang Uçurtma Festivalinde ödülümü Malezya Sultanı, Sultan İbrahim’in kızı prenses Aminah hanımın (Tun Tunku Puah Aminah İbni Sultan İbrahim) elinden aldım.

Plaketimi aldığım esnada ise prensese birisi Türk Bayrağı tasarımlı, bir diğeri güzel bir hat yazısı tasarımından özel olarak hazırladığım iki adet uçurtma hediye ettim.

Kendisine hediye edilen uçurtmaları çok beğendiğini ifade eden prenses Aminah, teşekkür ederek hediyelerimi kabul etti, birlikte uçurtma ile fotoğraf çektirdik.

Uluslararası uçurtma festivallerinde en çok önemsediğim çalışma ülkemin orada olduğunu hissettirmek oluyor. Bu nedenle, her festivale yanımda hediye edilmek üzere Türk Bayrakları ve Türkiye’yi simgeleyen hediyelerle gitmeye özen gösteriyorum.

Malezya’daki uçurtma festivali benim adıma oldukça güzel ve başarılı geçti, tabii ki Türkiye’ye dönüşte yine onlarca uçurtmayı İstanbul Uçurtma Müzesine kazandırmak da ayrı bir mutluluk oldu.

 

Uçurtma ne zaman bulundu?

Uçurtmanın Tarihteki Yeri

Uçurtmanın tarihi geçmişine baktığımızda ilk bulunma yılı ve yeri olarak farklı bilgilere ulaşmak mümkündür.

Ülkemizde uçurtma kültürü ile ilgili uzun yıllardır çalışmaları olan, bu konuda pek çok ülkede festivallere katılarak ülkemizi temsil eden, araştırmalar yapan İstanbul Uçurtmacılar Derneği Başkanı Mehmet Naci Aköz tarafından uzun yıllar içinde toplanan ve derlenen uçurtmanın tarihi ile ilgili bilgilerden bir kısmı şu şekildedir.

Uçurtmanın nerede ortaya çıktığı kesin olarak bilinmemekle birlikte Çin, Malezya, Endonezya veya Güney Pasifik Adaları’nda tarih sahnesine çıktığı düşünülmektedir.

Uçurtma ne zaman bulundu sorusunun  cevabı net olmamakla birlikte ilk bulgular ise şu şekildedir: […]

Üsküdar Belediyesi Mehmet Naci Aköz Uçurtma Atölyesi Nerede?

Uçurtma Müzesi içinde yer alan Uçurtma Atölyesi Üsküdar sahildedir.

Uçurtma atölyesi, Marmaray’a 200 metre, eski Üsküdar Evlendirme dairesine 250 metre mesafededir. Okul servisleri veya özel araçlarla sahilden rahatlıkla gelinebileceği gibi, toplu taşıma
araçları ile de ulaşım mümkündür.

Uçurtma Atölyesi yıl boyunca onbinlerce ziyaretçiye ev  sahipliği yapmaktadır. Anaokulları,  İlköğretim, Liseler ve Üniversiteler başta olmak üzere çeşitli kurumlar, sivil toplum kuruluşları ve uçurtma müzesini görmek, gezmek isteyen herkese hizmet vermektedir.

Ülkemizdeki tek uçurtma müzesi olması ve ziyaretçilere özel programlar yapılması nedeniyle öğrenci guruplarının yoğun ziyaretleri gerçekleşmektedir. Bu nedenle karışıklığa sebebiyet vermemek ve ziyaretçilere daha iyi sunum yapabilmek için ziyaret için randevu alınmasını özellikle rica ediyoruz. […]